Adet öncesi gerilim;
AlıntıBU KONUDA ŞUNLARIN BİLİNMESİNDE YARAR VARDIR:
Adet öncesi sıkıntıları özellikle yetişkin üreme çağındaki kadınların karşılaştıkları bir sorundur ve bazen normal hayatını engelleyebilen bir durumdur.
Her yıl yaklaşık 12 kez adet gören bir kadın için bu sıkıntılı dönem yılda toplam 3–4 ay sıkıntılı bir dönemi ifade eder.
Bu dönem kadının hayat kalitesini oldukça düşürmektedir.
Kadınların yaklaşık % 5'inde adet öncesi gerginlik olur.
Yapılan araştırmalarda kadınların yaptıkları trafik kazalarının çoğu bu dönemde gerçekleşir.
Evde veya iş yerinde yapılan tartışmalar ve işlenen suçların çoğu bu döneme rastlar.
ABD Holloway hapishanesinde yapılan bir araştırmaya göre, kadın suçlarının yüzde 93'ü adet öncesi dönemde işlenmektedir.
Bazen bu dönemlerde kadınlar ağır depresyonlar geçirebilmektedirler.
Kadınların adet öncesi dönemlerinde daha fazla suç işledikleri ortaya çıkmıştır.
Adet öncesi gerginlikler kadının işini, sosyal ilişkilerini ve aile yaşantısını ciddi boyutlarda etkileyebilmektedir.
Anne, baba evli ise kocası ve çocukları ve de iş arkadaşları adet gerginliklerinden etkilenmektedirler.
Adet gerginliği erkeklere oldukça yabancı gelen bir durumdur ve bunu anlayamazlar.
Bu sorunu anlayamayan erkekler eşlerini huysuzluk, şımarıklık veya kapris yapmakla suçlarlar.
Kadınlar adet dönemlerinde eş ve yakınlarından anlayış ve destek beklerler.
Adet döneminde ve öncesinde kadın gerginliğini iş arkadaşlarına yansıtır.
Âdeti aşırı kanamalı oluyorsa devamlı tuvalete gitme isteği iş performansını etkiler.
Fiziksel faaliyet gösterenler masa başı iş yapan kişilerden daha fazla etkilenir.
Sporcularda aşırı egzersizden dolayı yağ dokusu azalır. Yağ oranı düşerse adet düzensizliği başlar.
Kişinin sinirli olması, hijyenik açıdan temiz olmadığını hissetmesi gerginlik yaratır.
Bu dönemdeki gerginlikler bazen had safhaya ulaşıp kişinin hiç istemediği davranışlara yol açabilir.
ABD'de yapılan bir araştırmaya göre kadınların yüzde 50'si sancılı adet görmektedir.
Adet öncesinde gerilim ve sinirle beraber hormonal nedenlerle fazla kanaması olanlarda halsizlik ve çabuk yorulma gibi şikâyetler görülür.
Adet sırasında cildin görünüşü bile farklılaşır. Bazılarında daha çok sinirlilik, şişkinlik hissi, göğüslerde ağrı olur.
Hemen hemen her kadın adet öncesi bir gerginlik ve huzursuzluk yaşar.
Gerginlikler kadınların yarısından daha azında rahatsız edici, ancak dayanabilecek şiddette olurken, %5 kadın oldukça şiddetli belirtiler hisseder.
Adetten önceki hafta başlayan ve adetten sonra kaybolan sıkıntı, sinirlilik, ödem, ruhsal bozukluk ailevi ilişkilerini bozar.
Adet gerginliğinde düşünce bozukluğu, şiddete eğilim artar.
Gerginlik belirtileri sosyal ilişkilerde sorunlara, kişide depresyona yol açacak kadar şiddetli olabilir.
Bulantı-kusma, kabızlık, ishal, iştah artışı, aşırı susama görülebilir.
Alkole tahammülsüzlük, çarpıntı, baş dönmesi, sersemlik hissi, akne (sivilce) ortaya çıkması da sıkça görülür.
Çevreye ilgi azalır, duygu durumunda dalgalanmalar, sinirlilik, huzursuzluk, gerginlik olur.
Asabileşme, üzüntü hali, öfke, dikkat azlığı, depresyon, şiddete eğilim bu dönemde sık görülür.
Bu gerginlikler üreme çağındaki kadınlarda görülür, çok nadir olarak ergenlik döneminden önce ve menopozda da görülebilir.
Çoğunlukla 30-45 yaş arası kadınlarda gerginlik görülür doğurgan kadında her yaşta olabilir.
Aileden geldiği yani anne veya kız kardeşlerinde de bu şikâyeti olan kişilerin bu sendroma daha fazla sahip oldukları görülmektedir.
Kan şekerinin düşük olması, vücutta aşırı sıvı tutulumu gerginliğe neden olabilir.,
Beyindeki bazı kimyasal ileticiler, bastırılmış cinsel arzu ve psikolojik nedenler adet gerginliğini oluşturur.
Bu dönemde psikolojik destek çok önemlidir, kadına yaşadıkları hakkında bilgi verilmesi gerekir.
Adet gerginliğine bağlı baş ağrılarının ve meme ağrılarının kötüleşmesine neden olabilir.
Düzenli egzersiz adet gerginliklerini hafifletebilir. Bu durum egzersizin beyin endorfin seviyesini artırıcı özelliğine bağlıdır
Düzenli ve yeterli uyku, Stressiz sağlıklı ve düzenli yaşam adet gerginliklerini azaltır.
Gevşeme teknikleri meditasyon veya yoga gibi yöntemler faydalıdır.
Şiddetli seyreden adet gerginliklerinde ilaçla tedavi yapılmalıdır.
Bazı hastalarda doğum kontrol hapları kullanımı adet gerginlikleri belirtilerini arttırabilir.
Meme hassasiyeti için memeleri alttan iyi destekleyen bir sütyenin gece ve gündüz kullanılması önerilir.
Kafein alımının kısıtlanması, sigara içilmemesi çoğu hasta için önerilir.
Gıdalarda yağın azaltılması, idrar söktürücüler ve A, B, E vitamini kullanımı da bazı hastalarda olumlu sonuçlar verir.
Gerginlikte ruhsal belirtiler basit duygusal dalgalanmalar şeklinde olabileceği gibi, ağır depresyon şeklinde de ortaya çıkabilir.
Tedavide antidepresan ilaçlar ve gerekli durumlarda psikiyatrik değerlendirme sonucuna göre daha farklı ilaçlar kullanılabilir.
Kadın günlük işlerini yapamayacak durumdaysa, sosyal ilişkilerinde problemler ortaya çıkıyorsa, intihar girişimi, açık saldırganlık gibi belirtiler ortaya çıkıyorsa ilaçla tedavi uygulanır.
Uzm. Dr. Funda Güdücü
Yer imleri