5 sonuçtan 1 ile 5 arası

Konu: Tükenmişlik Sendromu

  1. #1
    Karar Dönemi egeli - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik tarihi
    Nov 2007
    Mesajlar
    133

    Thumbs down Tükenmişlik Sendromu

    Tükenmişlik Sendromu

    2010, Ocak

    İnsan, biyo-psiko-sosyo-kültürel bir bütünlük taşıyan karmaşık bir varlıktır. Çevre ile sürekli ve karşılıklı bir etkileşim içinde olan, yani çevresinden etkilenirken aynı zamanda çevresini de etkileyen canlı bir sistemdir.

    Tükenmişlik sendromu nedir ?

    Tükenmişlik sendromu ilk olarak 1970’lerden itibaren dikkat çeken ve adı konan bir durum olup, o dönemlerde ağırlıklı olarak acil servis çalışanları, sağlık, hukuk ve eğitim-öğretim alanlarında çalışan insanlar arasında sıklıkla teşhis edilmeye başlanan fiziksel ve zihinsel yıpranma halini tanımlamak için ortaya çıkmıştır. (Freudenberger, 1974) Önceleri daha çok hastanelerin acil servis çalışanları ve adı geçen belirli meslek grupları arasında daha yaygın olarak gözlenirken, zaman içinde endüstrileşmenin yaygınlaşması, üretim alanlarında ve kurumsal ortamlarda yoğun iş tempoları, yüksek hedef ve beklentiler ve rekabet koşulları arasında değişen iş hayatının getirdiği koşullar sonucu gittikçe daha fazla iş ve meslek grubunda, daha geniş bir yaş yelpazesinde ve daha sıklıkla rastlanan bir problem olmaya başlayarak çağımıza damgasını vuran sendromlardan biri olmuştur.

    Tükenmişlik sendromu, kişiyi bedensel ve ruhsal açılardan zorlayan bir etkene veya yaşam koşullarına uzun süre maruz kalınması sonucu yaşanan bir durumdur. Kişinin uzun bir zamana yayılmış olarak, yorucu ve yıpratıcı bir tempo ile çalışması, herhangi bir şey için yeterince dinlenmeksizin uzun süreli efor sarf etmesi, yoğun bir fiziksel, zihinsel ve duygusal meşguliyet içinde olması ve salt bu meşguliyete odaklı yaşaması bir süre sonra gerek fiziksel gerekse zihinsel ve duygusal alanlarda bir çöküntüye neden olabilir. İşte bu çöküntü ve ona bağlı olarak ortaya çıkan problemlerin ve şikayetlerin bütünü, tükenmişlik sendromu (burnout syndrome) olarak tanımlanır. (Maslach & Jackson, 1986)


    Kaynaklar :

    Serap Altekin'in resmi web sitesidir
    Ya durgun olmalı deniz ; ya durmalı ya da kudurmalı, Sonuna kadar saplanamayacksa hançer kınıda durmalı , Seven ölene dek sevilmeyecekse baştan unutulmalı.

  2. #2
    Karar Dönemi egeli - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik tarihi
    Nov 2007
    Mesajlar
    133

    Standart

    Belirtileri ;

    Fiziksel belirtiler arasında; enerjisizlik, kronik yorgunluk, güçsüzlük, yıpranmışlık, baş ağrıları, mide ağrıları, bulantı, bazen kusma, kas krampları ve tutulmaları, bel ve boyun ağrıları, uyku ve yeme ihtiyacında dalgalanmalar, cinsel istekte azalma ve bağışıklık sisteminde düşme sonucu daha sık ve kolay hastalanma yer alır.

    Zihinsel boyuttaki belirtiler daha çok umutsuzluk, kendine ve hayata dair olumsuz inanç, düşünce ve beklentiler, yetersizlik ve çaresizlik etrafında yapılanır. Dikkat ve konsantrasyon güçlükleri gözlenebilir. Bazen karar vermekte zorluk bazen de ani ve fevri kararlar verme eğilimi dikkat çekicidir.

    Duygusal belirtiler ise, ağırlıklı olarak stres ve depresyon belirtileri içerir. İsteksizlik, güvensizlik, alınganlık, kırılganlık, gerginlik ve kızgınlık, umutsuzluk, tahammülsüzlük ve sabırsızlık gibi duygulanımlar ve tepkiler ön plandadır. Güçsüzlük, çaresizlik ve kapana kısılmışlık hissi ön plandadır. Yalnızlık ve yabancılaşma hissi yaygın şekilde gözlenir.

    Kısa vadede yaşanan, maddi kazanç, prestij, statü, takdir ve onay gibi tatmin kaynakları, uzun vadede “anlamsız” ve “boş” algılanan bir boyuta gelir. İsteksizlik, yalnızlık, boşluk, yorgunluk ve kızgınlık halleri hakim olmaya başlar.
    Ya durgun olmalı deniz ; ya durmalı ya da kudurmalı, Sonuna kadar saplanamayacksa hançer kınıda durmalı , Seven ölene dek sevilmeyecekse baştan unutulmalı.

  3. #3
    Karar Dönemi egeli - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik tarihi
    Nov 2007
    Mesajlar
    133

    Standart

    Muhtemel nedenleri ;

    Tükenmişliğe neden olan en belirgin unsurlar, kişinin içinde bulunduğu duruma, ortama, işin ve meşguliyetin niteliğine ve yoğunluğuna dair unsurlardır ;

    •işin ve meşguliyetin süresi ve şiddeti
    •aynı anda birden fazla yükün ve yüksek hedefve beklentilerin olması
    •yetersiz destek
    •fiziksel açıdan zor koşullar ve yeterince karşılanamayan ihtiyaçlar (uykusuzluk, açlık, susuzluk, karanlık, fazla soğuk ya da fazla sıcak hava koşulları, mola vermek için yeterli zaman, alan ve ortam olmaması)
    •eşitsizlik, adalesizlik ve haksızlık hissi yaratan durumlar
    •insiyatif ve seçim hakkı olmaması
    •kişinin bireysel yaratıcılığına ve potansiyelini gerçekleştirmesine imkan vermemesi
    Tükenmişliğe neden olabilen en karakteristik durum ve olaylar arasında; zaman limitli bir projeyi yetiştirmeye çalışma, kronik ya da ölümcül bir hastalığı olan bir hastaya bakma ya da onunla birlikte yaşama, kriz, travma ya da toplumsal afet dönemlerindeki çalışmalarda görev alma, anne olduktan sonraki ilk birkaç yıl, ve yükseklisans ya da doktora sürecinin getirdiği akademik yoğunluk örnek olarak sayılabilir.

    Tükenmişlik sendromu sadece belirli mesleklerde rastlanan bir sorun değildir; ancak bazı mesleklerin ve işlerin tabiatının, bu sendromun ortaya çıkma riskini arttırdığı da bilinmektedir. İnsanlarla bire bir ilişki, yakın temas ve yüksek sorumluluk içinde icra edilen mesleklerde tükenmişlik sendromu riski en fazladır. (doktor, psikolog, psikiyatrist, hemşire, hakim, savcı, avukat, öğretmen, polis ve asker gibi...) Literatüre göre, risk potansiyelini arttıran bir diğer unsur, işin ekip desteği ve çalışma arkadaşları olmadan yapılan nitelikte yalnız ve izole bir doğada olmasıdır. Buna göre ofisinde günler ve saatler boyu tek başına çalışan diş hekimleri ya da yalnız çalışan mimarlar ya da salt bilgisayara ve telefon üzerinden kriz ve problem odaklı çalışan teknoloji ve teknik destek çalışanları da yüksek risk taşıyanlar arasında yer alır.

    Kişinin kendi bilgi, beceri ve yaratıcılığını kullanabileceği, potansiyelini yansıtabileceği zenginleştirilmiş iş tanımlarıyla ve yeterli sıklıkta rotasyonla çalışan insanlar tükenmişlik sendromu açısından daha az risk taşıyan grupta tanımlanabilirler. Zira, zenginleştirilmiş iş tanımı, iş çeşitliliği ve rotasyon; monotonluğu kıran ve tatmin duygusunu arttıran bir boyut getirir ve bu da tükenmişliğe karşı koruyucu ve önleyici bir işlev taşır.

    Durum, olay ve iş koşullarının özellikleri kadar, kişinin kendi özelliklerine dair unsurlar da tükenmişlik sendromunun alt yapısını oluşturan bileşenlerdendir ;

    •hayata ve kendine dair yüksek beklentiler, yüksek idealler taşıyan,
    •mükemmeliyetçi olan,
    •“hayır” demekte zorlanan,
    •yüksek sorumluluk ve fazlasıyla gelişmiş görev bilinci taşıyan,
    •diğerler insanların beklentilerini ve ihtiyaçlarını karşılamak konusunda fazlasıyla hassas olan,
    •kendini suçlamaya ve kendini yargılamaya eğilimli olan,
    •kolayca yetersizlik duygusuna kapılabilen,
    •kolayca moral bozukluğu yaşayabien,
    •sosyal destek sistemleri az olan kişiler tükenmişlik sendromu için daha fazla risk taşırlar
    Ya durgun olmalı deniz ; ya durmalı ya da kudurmalı, Sonuna kadar saplanamayacksa hançer kınıda durmalı , Seven ölene dek sevilmeyecekse baştan unutulmalı.

  4. #4
    Karar Dönemi egeli - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik tarihi
    Nov 2007
    Mesajlar
    133

    Standart

    Stres Tepki Aşamaları :

    Selye (1976), insan bünyesinin stres karşısında verdiği üç aşamalı tepkiyi "Genel Uyum Sendromu" olarak tanımlar. Bu yaklaşıma göre, stres yaratan herhangi bir durum, olay ya da uyaran karşısında organizma kaybetiiği dengeyi ve uyumu yeniden kurabilmek için üç aşamalı bir tepki sistemi geliştirir ;

    1. Alarm ; Bünye “alarm” durumuna geçer, gerekli kimyasal ve hormonal değişiklikler neydana gelir ve böylelikle kişi, “savaş” ya da “kaç” tepkilerinden biri için hazır hale gelir. Strese neden olan kaynakla yüzleşmek, mücadele etmek ve savaşmak için ya da stres kaynağından kaçmak ve uzaklaşmak için harekete geçer.

    2. Direniş ; Stres kaynağını ortadan kaldırmak ya da onun yarattığı etkiyi ve zararı azaltmak için bünye tüm gücünü sarf etmeye ve stres kaynağıyla mücadele ederek bir denge, bir uyum kurmaya çabalar. Gerekirse rezervlerden tüketir; yani, yorgunluğa, uykusuzluğa, düzensiz beslenmeye vb koşullara bünye öz kaynaklarını ve bir anlamda yedeklerini kullanarak direnmeye çalışır.

    3. Tükeniş ; Eğer direniş aşamasında da stres kaynağı ortadan kaldırılamazsa ya da onunla bir denge ve uyum sağlanamazsa, fiziksel, zihinsel ve duygusal kaynaklar ve rezervler yetersiz kalmaya başlar, bu da tükenme ve dağılma tepkilerini doğurur. Bünye bu noktada başka stres kaynaklarına karşı daha açık ve kırılgan hale geleceği gibi, fiziksel ve psikolojik problemlere karşı da bağışıklığı düşer
    Ya durgun olmalı deniz ; ya durmalı ya da kudurmalı, Sonuna kadar saplanamayacksa hançer kınıda durmalı , Seven ölene dek sevilmeyecekse baştan unutulmalı.

  5. #5
    Cahillik Dönemi balık - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik tarihi
    Dec 2009
    Mesajlar
    662

    Standart

    Teşekkürler güzel bi paylaşım olmuş, güzel noktalara değinmiş.
    Hayatı emen karanlık.

Benzer Konular

  1. Tükenmişlik Sendromu: Siz de Tükendiniz mi?
    By 9 ŞUBAT in forum Meslekle (İşle) İlgili Problemler
    Cevaplar: 15
    Son Mesaj: 08-07-2012, 11:34 AM
  2. Eğitim Arttıkça Tükenmişlik Artıyor.
    By 9 ŞUBAT in forum Kişisel Gelişim & Kariyer Planlama
    Cevaplar: 11
    Son Mesaj: 10-08-2010, 10:17 PM
  3. Kriz toplumu tükenmişlik sendromu ile tehdit ediyor.
    By 9 ŞUBAT in forum Ekonomik Problemler
    Cevaplar: 0
    Son Mesaj: 02-12-2008, 04:57 PM
  4. Tükenmişlik Sendromunun Nedenleri.
    By 9 ŞUBAT in forum Motivasyon ( Güdülenme )
    Cevaplar: 1
    Son Mesaj: 05-07-2008, 11:22 PM
  5. Burnout Tükenmişlik Sendromu
    By BeYaZ_KeLeBeK in forum Paylaşım Köşesi
    Cevaplar: 0
    Son Mesaj: 25-01-2008, 10:28 PM

Yetkileriniz

  • Konu Acma Yetkiniz Yok
  • Cevap Yazma Yetkiniz Yok
  • Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
  • Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok
  •